Bardejów

Codzienne kursy autobusowe z Krynicy – odjazd z Dworca PKP 9:17 i 17:17 (kolejne przystanki Krynica Bank, Tylicz Skrzyżowanie) Czas przejazdu 1 godzina. Wyjazd z Bardejova – 8:03 i 16:03.
Autobus nie kursuje w Wielkanoc (wielki czwartek – wtorek) i podczas Bożego Narodzenia (24.12 – 1.01).

Cennik:
– bilet normalny 2,90 Euro
– Seniorzy powyżej 63 r.ż. 1,50 Euro
– Seniorzy powyżej 70 r.ż. 0,50 Euro
– bilet weekendowy rodzinny 1,00 Euro (min. 1 osoba dorosła i 1 dziecko do 15 lat)

Płatność gotówka lub karta płatnicza u kierowcy.

Jak dostać się z Bardejovskich Kupeli do centrum Bardejova (5 km)?
Z przystanku „Bardejov, Bardejovské Kúpele” autobusami komunikacji miejskiej do centrum „Bardejov, Dlhý rad” lub „Bardejov, Krátky rad“  oraz na dworzec autobusowy „Bardejov, AS“.  Płatność 0,60 Euro u kierowcy.

Autobus-Bardejov-rozklad
Bardejovskie-kupele
Bardejovskie Kupele

Pierwsza wzmianka o bardejowskich źródłach pochodzi z 1247 r. Z roku 1505 mamy informację, że za kąpiel w źródłach pobierane były opłaty, co może świadczyć o tym, iż istniały tam już wówczas jakieś urządzenia kąpielowe. W końcu XVII w. miasto wybudowało przy źródłach gospodę. W następnym stuleciu uzdrowisko posiadało już łazienki kąpielowe z metalowymi wannami i było odwiedzane prawie przez cały rok.

Najczęstszymi gośćmi – oprócz bardejowskich mieszczan – była polska i węgierska szlachta. W 1913 roku w uzdrowisku było około 1600 pokojów gościnnych, kompletne wyposażenie lecznicze, bogata oferta kulturalna, pijalnie wód, korty tenisowe. W czasie II wojny światowej, wojsko niemieckie urządziło na terenie uzdrowiska szpital.

Obecnie uzdrowisko posiada 2 źródła wód mineralnych stale dostępne w parku zdrojowym oraz dalszych 8 źródeł, wykorzystywanych w zespole leczniczo-balneologicznym i w ogólnodostępnej pijalni wód mineralnych. Leczy się tu głównie choroby przewodu pokarmowego i przemiany materii. W uzdrowisku znajduje się obecnie 29 budynków sanatoryjnych, 2 ogólnodostępne hotele („Mier” i „Minerál”) oraz szereg budowli zaplecza usługowego i kulturalnego. Funkcjonują dwa baseny kąpielowe, korty tenisowe oraz Muzeum Architektury Ludowej.

Skansen – Muzeum architektury ludowej

Jest najstarszym tego typu obiektem na Słowacji. Dla zwiedzających udostępniono go w 1965 roku. Na powierzchni 1,5 ha w otoczeniu parkowo-ogrodowym znajdują się 24 obiekty wystawiennicze – etnopark, które prezentują kulturę ludową i architekturę dwóch grup etnicznych: słowackiej i ruskiej, zamieszkującej rejon górnego Szarisza i północnego Zemplina. Pochodzą z XIX i XX wieku i typologicznie należą do budownictwa drewnianego typu karpackiego.

Obiekty wyposażone są w meble i narzędzia odpowiadające okresowi budowy. Na zewnątrz skansenu znajduje się drewniany kościół z Mikulášovej, zbudowany w 1730 r.

Najcenniejsze eksponaty: unikalne urządzenie wiertnicze do produkcji drewnianych rur wodociągowych napędzanych wodą, XVIII w. wyposażenie techniczne do domowej produkcji sukna.

Bardejowskie-kupele-kosciol
Bardejov

Znajduje się  na Słowacji – 30 kilometrów od Krynicy-Zdroju. Najkrótsza trasa prowadzi przez przejście graniczne w Muszynce (za Tyliczem). Leży na wysokości 277 m n.p.m. nad rzeką Topľa. Liczba mieszkańców miasta wynosi ok. 34 tysięcy, powierzchnia miasta – 72 km². Pierwsza pisemna wzmianka o Bardejowie, którą tworzy zapis w tzw. Kronice Ipatijewskiej, pochodzi z 1241. Na przełomie XIII i XIV w. w rejonie klasztoru osiedlili się niemieccy osadnicy ze Śląska. W XIV i XV w. Bardejów był ważnym ośrodkiem rzemiosła i handlu, zdobywając kolejne przywileje, m.in. prawo składu. Do rozkwitu miasta przyczyniło się jego położenie na szlaku handlowym z Półwyspu Bałkańskiego do Polski i na Ruś. Kupcy bardejowscy sprzedawali w Polsce m.in. wina tokajskie. Szczyt rozwoju Bardejowa przypadł na przełom XVI i XVII w. Z tego czasu pochodzi większość zabytkowych budowli. Impulsem do ponownego rozwoju miasta było połączenie go linią kolejową z Preszowem w 1893 r. W 1910 r. miasto miało 6,6 tys. mieszkańców, z czego 2,6 tys. Słowaków, 2,2 tys. Węgrów i 1,6 tys. Niemców

Bardejov-bazylika
Bazylika św. Idziego w Bardejowie gotycka świątynia z XIV w.

W jego wnętrzu zachowało się jedenaście późnogotyckich ołtarzy skrzydłowych z lat 1460–1520, stojących w swych pierwotnych lokalizacjach, co jest ewenementem na skalę europejską. Kościół św. Idziego to trójnawowa bazylika gotycka z wielobocznym prezbiterium, zakrystią, dwiema kaplicami i wieżą. Bazylika ma 50 m długości i 31 m szerokości, a nawa główna ma 24 m wysokości[8]. Sześciopiętrowa wieża o wysokości 76 metrów jest jedną z najwyższych wież na Słowacji. Na czwartym piętrze wieży znajduje się dzwonnica, a na szóstym taras widokowy.  W 2000 roku papież Jan Paweł II wyniósł świątynię do rangi bazyliki mniejszej. Świątynia może pomieścić około 3000 osób w tym 500 miejsc siedzących.

Otwarte:
dni robocze 10:00–16:00
soboty 10:00-15:00
niedziele i święta 11:30-14:30

Cennik bazylika:
dorośli i emeryci 2,00 Euro
studenci 1,50 Euro
dzieci do 15 r.ż. 1,00 Euro

Cennik bazylika + wieża:
dorośli i emeryci 4,00 Euro
studenci 3,00 Euro
dzieci do 15 r.ż. 2,00 Euro

Plac Ratuszowy (Rynek)

Bardejov powstał na planie nieregularnej szachownicy. Podstawowy układ miasta tworzą bloki mieszkalne rozdzielone regularną siecią ulic połączonych z rynkiem. Centrum miasta tworzy prostokątny plac o powierzchni 260 x 80 metrów, otoczony z trzech stron 46-cioma piętrowymi kamienicami, zbudowanymi na typowych wąskich średniowiecznych działkach, prostopadłych do placu. Stronę czwartą, północną, wyznacza dominująca część miasta – gotycki kościół parafialny – bazylika mniejsza św. Egídia, połączona wspólnym murem z zabytkowym renesansowym budynkiem miejskiej szkoły humanistycznej. Ich przeciwwagą jest centralnie położony reprezentacyjny budynek ratusza wczesnorenesansowego. Przez plac przebiegała także główna arteria łącząca bramę dolną i górną. Wszystkie ważne ulice historycznego centrum są zorientowane w stronę placu.

Bardejov-rynek
Ratusz

Gotycko-renesansowa budowla wzniesiona w latach 1505-1509, na którą zastosowano renesansową kamienną konstrukcję. Jest dziełem mistrza budowlanego Aleksandra, który w 1508 roku stworzył tzw. okna włoskie, wykusze i kamienne portale. Dekoracja malarska jest dziełem bardejowskiego malarza Theofilo Stanzela, który namalował herby na tarczach ratusza i fresku Sądu Ostatecznego w sali posiedzeń ratusza. Ratusz był siedzibą rady miejskiej, ośrodkiem życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego mieszczan. Parter ratusza wykorzystywano do celów handlowych, na piętrze znajdowały się pomieszczenia służące potrzebom rady miejskiej i skarbu miejskiego. Po stronie północnej, pod zegarem, umieszczono herb miasta, a na szczycie południowym wyróżnia się kamienna rzeźba przedstawiająca rycerza Rolanda, który stał na straży praw miejskich. Radni wchodzili do ratusza bocznym wejściem od wykusza. Wokół całego ratusza znajdują się kamienne rzeźby. Nie brakuje ich nawet pod dachem renesansowego wykusza, gdzie umieszczono ten najciekawszy. Postać środkowa reprezentowana jest przez chłopca z głową między nogami i pupą zwróconą do kwadratu. O pochodzenie rzeźby mówi się, że podczas budowy ratusza budowniczowie i rada miejska zgodzili się zapłacić określoną kwotę. Budowę zakończono jednak Urząd Miasta nie zapłacił uzgodnionej kwoty. I tak pod osłoną nocy jeden z mistrzów umieścił na wykuszu rzeźbę małego chłopca wtykającego gołe plecy w stronę domu, w którym mieszkał sędzia.

Otwarte:  wtorek – niedziela 8:30 – 16:00
Cennik: dorośli 4,00 Euro, emeryci i studenci 2,00 Euro, dzieci 1,50 Euro

Bardejov-ratusz
Hrubá bašta

Pięciokondygnacyjny bastion na planie wydłużonego półkola został zbudowany pod koniec XV wieku i pełnił funkcję ogrodzenia armatniego. Swoją nazwę zawdzięcza grubości murów obwodowych, która dochodzi do 3,5 m. Malá Bašta wywołuje wrażenie przywiązania do Hrubej Bašty. Została zbudowana w XVII wieku jako ostatni bastion fortyfikacji zamkowych i pełnił funkcję zbrojowni. Bastion wraz z budową zbrojowni był najskuteczniejszym elementem obrony miasta.

Obecnie funkcjonuje tu centrum kulturalno-społeczne BAŠTA skupiające:

  • różnorodne działania kulturalne i artystyczne: muzyka, film, teatr, sztuki wizualne itp.,
  • różne rodzaje edukacji nieformalnej, spędzania wolnego czasu, warsztatów twórczych,
  • wsparcie działań społeczności lokalnej (dla rodzin z dziećmi, joga w Bašcie, bazary dobroczynne itp.),
  • strefa relaksu z kawiarnią i wyborem rzemieślniczych drinków,
  • rozwój poczucia ekologii i zainteresowania wydarzeniami w mieście,
  • rozwój turystyki.
Bardejov-Basta
Bardejov-synagoga
Przedmieście Żydowskie

Na zespół żydowskich budynków rytualnych składają się Stara Synagoga, Izba Zgromadzeń, łaźnia rytualna, rozbudowana wieża i kotłownia. W przeszłości na tym terenie znajdowała się także rzeźnia rytualna. Budynki te służyły potrzebom duchowym i wspólnotowym ortodoksyjnej społeczności żydowskiej o silnej orientacji chasydzkiej, która w okresie międzywojennym była szóstą co do wielkości gminą żydowską na Słowacji. Zespół budynków znajduje się w strefie ochronnej Rezerwatu Zabytkowego Bardejov. Stara synagoga została uznana za narodowy zabytek kultury w 1970 r.  W 2000 roku historyczne centrum miasta wraz z przedmieściem żydowskim zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO Lista. Właścicielem terenu jest Centralny Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich na Słowacji.